Damatlık – Gelinlik Tarihçesi

Gelinlik ve damatlığın tarihçesi
Damatlık ve gelinlik hayatları herkesin kendine göre bir yaşayış tarzı vardır, bu yaşayış tarzını güncel hayatına yansıtmak ister işte yaşantısı farklı olan farklı evlenmek ister. Enteresan yerlerde nikah kıydıranlar var ki. Gazetelerde okuyup televizyonlarda seyrediyoruz: Deniz altında köpek balıklarının dolaştığı derinliklerde, gökyüzünden paraşütle atlarken, bir dağın doruğunda … Aklıma önce gelenler şunlar . Elbette bir de nikahın olmazsa olmazlarından meydana gelen gelinlik ve damatlıklar var. Onları sıralamaya kalksak sayfalar sürebilir. Benim de en kocaman idealim her evlenme yıldönümünde ilginç bir ülkeye gidip oranın geleneklerine yönelik nikah tazelemekti; ama bu hayalimi bir çeşitli gerçekleştiremedim. Bunu yapamadığım amaçlı hayıflanırken gelinlik ve damatlığın ne türlü meydana çıktığına takıldı aklım. Antropoloji ve halkbilime meraklı olduğum takdirde bu konuyla alakalı bir denetim yapmadım. Hayal dünyamda dolaşırken aşağıdaki minik öykü meydana çıktı:

Binlerce yıl öncesinde kişilerin minik kanatları varmış. Bu kanatlar ne uçmaya ne de okşamaya yararmış.Tanrı’nın insanlara verdiği bir süsmüş yalnızca . Kelebeklerin kanatları civarı rengarenkmiş. İnsanları kanatlarının renklerine yönelik isimlendirirlermiş. Düğün Töreni törenlerinde insanlar bu kanatlarına veda ederlermiş. Böylelikle bekarlar ve evliler kanatlarına bakılarak ayırt edilirmiş. Kanatsızlar evli, kanatlılar bekar… Dullar amaçlı ne varmış bilmiyorum. Neyse gelelim düğün töreni merasimine .

Ateş Vadisi tecrübe et surat metrelik minik bir geçit varmış. Davetiler bir ralli izlercesine bu geçidin üzerinde sokak süresince sıralanırmış. Gelinle damat bedene kayıp vermeyecek ama kanatları eritecek civarı hafif bir ateşin meydana geldiği bu vadiden ele ele geçerlermiş. On -on 5 dakikalık bu yürüyüş anında vadideki hararet onların kanatlarını eritirmiş. Esasında çok acı vermeyen bu tören anında çekilen sorun evlenme esnasında çekilecek sorunları temsil ediyormuş. Gelinle damat bu yürüyüş anında birbirlerinin ellerini bırakırsa nikah geçersiz sayılıyormuş. Bu, onlar amaçlı nihai bir düşünme fırsatıymış belki de. Bu sorunlara katlanıp Ateş Vadisi’nden geçenlerin evlilikleri tescil ediliyormuş. Bu töreni terk edenlerin kanatlarının yarısı yanık kaldığı amaçlı şunlar toplumda itibar görmüyorlarmış.

İnsanlar onlarca yıl bu ananesi sürdürmüşler. Gel zaman git zaman evlenme dışı ilişkiler artmış; insanlar evlenme müessesenini yok sayıp beraber yaşamaya başlamışlar. Üstelik evliler eşlerini aldatmaya başlamış. Topluluk bozulmuş, bilgili insanlar, toplumun ileri gelenleri bunu ne türlü çözeriz diye düşünmüşler. Evliliği reddeden insanlarla konuşup ” Niçin bunun gibi yapıyorsunuz ?” demişler. Aldıkları yanıt onları şaşırtmış: “Tören esnasında vadiden geçerken yaşayacağımz acıdan korkuyoruz.” Aylarca düşünmüşler ve çözümü bulmuşlar: Ateş Vadisi’den geçerken kanatların yanmaması amaçlı kanatlara bir kılıf takılmış. Bu kılıf öyle bir maddeden inşa edilmiş ki vadiden geçerken eriyormuş, böylelikle “kanat erimesi” ritüeli gerçekleşiyormuş. Ardından pekçok birey bu modayı benimsemiş, evlilikler çoğalmış , topluluk kurtulmuş. İşte gelinlikle damatlık o vakitten kalma bu sahteciliğin bir devamıymış. Her Geçen Gün kişilerin kanatları evrim mi desem ne desem düşmüş; ama başlangıçta yalnızca kanatlara takılan bu kılıf yaratıcı kişilerin elinde süslü kıyafetlere dönüşmüş. Peki evlenme müessesesi kurtulmuş mu? Niçin kurtulmamış?